.:: دانلود کتب شیعی ::.
پایگاه دریافت کتب و فایل های شیعه.:: دانلود کتب شیعی ::.
پایگاه دریافت کتب و فایل های شیعهدانلود کتاب « حرکت و زمان در فلسفه اسلامی(۲جلد)» تایف شهید مطهری
نام کتاب:
حرکت و زمان در فلسفه اسلامی (۲جلد)
توجه:
- فرمت کتاب html می باشد.
- قابلیت کپی برداری از تمامی متون کتاب.
- ترجیحا برای مطالعه کتاب از مرورگر Internet Explorer استفاده نمایید.
- در ادامه مطلب می توانید از فهرست کتاب دیدن فرمایید.
لینک های دانلود سایر کتب شهید مطهری:
جهت تعجیل در فرج:
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
فهرست جلد۱:
مقدمه ناشر 9
فصل ( 10 ) و ( 11 )
تعریف و نحوه وجود حرکت
تعریف ارسطو ، فیثاغورث و افلاطون از حرکت 20
اشکال بوعلی بر تعریف فیثاغورث از حرکت 22
اشکال فخر رازی به وجود حرکت 25
تعریف حرکت توسطیه و حرکت قطعیه 29
پاسخ بهمنیار و میرداماد به شبهه فخررازی 31
تعریف بوعلی از حرکت 35
حرکت از کدام مقوله است 39
تقدم بحث حرکت توسطی و قطعی بر تعریف آن 40
ذهنی بودن حرکت قطعیه در نظر بوعلی 42
دو توجیه نادرست از زمانی بودن حرکت توسطیه 45
انتقادات آخوند بر توجیه شیخ از زمانی بودن حرکت توسطیه : 46
1 - ) تبیین نحوه وجود حرکت 46
2 - ) حرکت صفت جسم و تابع نحوه وجود آن است 48
3 - ) شیخ آنچه را که رد میکند حرکت قطعیه نیست 50
4 - ) شیخ چون زمان را واقعی میداند باید حرکت قطعیه را قبول داشته باشد 51
5 - ) حرکت توسطیه وجود واقعی ندارد 54
اشکال به توجیه آخوند 58
سه نظریه در نحوه وجود حرکت 61
قول علامه طباطبائی مبنی بر وجود حرکت قطعیه و توسطیه 61
6 - ) پاسخ اشکال بر وجود حرکت قطعیه 65
متن اسفار ، فصل 10 و 11 71
فصل ( 12 )
اثبات محرک اول
مقدمات برهان محرک اول 91
اشکالات وارده بر براهین محرک اول : 93
1 - ) تسلسل علل محال نیست ! 93
2 - ) حرکت نیازمند محرک نیست ! 95
براهین ملاصدرا بر نیازمندی حرکت به محرک 97
کاربرد اصطلاح " ذاتی " در فلسفه 98
نسبت حرکت به متحرک 101
تعبیر دیگری از نیاز حرکت به محرک 102
متن اسفار ، فصل 12 107
فصل ( 13 )
پاسخ اشکالات وارده بر اصل نیاز متحرک به محرک
براهین حکما در اثبات نیاز متحرک به محرکی غیر خود : 114
1 - ) ذاتی بودن حرکت منافی سکون است 114
2 - ) تحرک ذات بوسیله ذات منافی با اصل حرکت است 114
3 - ) ذاتی بودن حرکت مغایر با غایت داشتن است 115
اشکالات وارده بر سه برهان حکما در ذاتی نبودن حرکت
4 - ) حرکت ذاتی اشیاء مستلزم حرکت یکنواخت کلیه اجسام است 119
5 - ) مغایرت حیثیت قوه و حیثیت فعل 120
6 - ) مغایرت حیثیت ایجاب و حیثیت امکان 121
معنی مغایرت محرک و متحرک 121
اشکالات فخر رازی بر براهین حکما در مغایرت متحرک و محرک 123
ایراد فخر رازی بر برهان چهارم 123
تفسیر نادرست فخر رازی از " ماده " فلسفی 126
پاسخ مرحوم آخوند به ایراد فخر رازی بر برهان چهارم حکما 130
اشکال فخر رازی بر وحدت ماده و مغایرت فاعل و قابل 133
متن اسفار ، فصل 13 137
فصل ( 14 )
تقسیم قوه محرکه و اثبات محرک اول
تصور فلاسفه غرب از تحریک طبیعت توسط ماوراء الطبیعه 153
مقدمات اثبات محرک اول 154
تصویر امور غیر متناهیه باطل و محال 160
متن اسفار ، فصل 14 166
فصل ( 15 )
مبدا قریب فاعلها و حرکات
طبیعی امر مفارق از ماده نیست
ملازمت حرکت با قوه 173
اعتقاد حکما به " صور نوعیه " 174
اصل مدعای این فصل 175
اثبات مدعا 178
متن اسفار ، فصل15 182
فصل ( 16 )
هر حادث زمانی مسبوق است به قوه
و مادهای که حامل آن قوه است
سه نظریه در تبیین حدوث اشیاء 189
برهان بوعلی در اثبات وجود امکان و ماده 192
اشکال وارد بر بوعلی 194
برهان دیگر در اثبات امکان استعدادی 198
برهان سوم حکما در اثبات امکان استعدادی 201
حادثها چه چیزهائی هستند ؟ 202
آیا ماده حادث است ؟ 203
تقسیم مخلوقات به مبدع و مکون 205
امکان حادث است یا مبدع ؟ 210
رابطه میان موجود و معدوم ؟ ! 211
ماهیت امکان استعدادی 217
آیا هیولی استعداد همه چیز را دارد ؟ 219
فرق صورت و نفس و عرض 222
مناط احتیاج به ماده 223
متن اسفار : فصل 16 225
فصل ( 17 )
فعل بر قوه مقدم است
اقسام تقدم 235
وهم و اندفاع 239
متن اسفار ، فصل 241 17
فصل ( 18 )
موضوع حرکت چیست ؟ آیا موضوع
حرکت جسم است یا غیر جسم ؟
متن اسفار ، فصل 251 18
فصل ( 19 )
حکمت مشرقیه
آیا حرکت منوع است ؟ 258
براهین امتناع منوع بودن حرکت از نظر حکما 259
ایراد بر ثابت بودن علت متغیر و پاسخ آن 262
جهت نیازمندی حرکت به موضوع 267
فاعل و قابل در حرکت ذاتی 277
متن اسفار ، فصل 19 282
فصل ( 20 )
اثبات طبیعت برای هر متحرکی و اینکه طبیعت
مبدا قریب هر حرکتی است
توضیح و تفسیر " عله المتغیر متغیر " در فلسفه بوعلی 294
لزوم فرض سلسله قرب و بعد بعنوان علت معده 298
مشابهت تشطیر حرکت و تکثیر واسطهها در برهان طرف و وسط 299
اعتراض مرحوم جلوه به توجیه ربط متغیر به ثابت 300
متن اسفار ، فصل 20 303
فصل ( 21 )
کیفیت ربط متغیر به حادث
اصل " عله المتغیر متغیر " در حرکت ذاتی نمیآید 312
تقسیمات وجود نسبی است ، هر متغیری ثابت نیز هست 314
متن اسفار فصل 21
فصل ( 22 )
نسبت حرکت به مقولات
چهار نظریه در توجیه نسبت حرکت به مقوله 324
انتقاد حکماء از سه نظریه دیگر 326
برهان شیخ بر موضوع نبودن مقوله 327
اشکال فخر رازی به حرکت اشتدادی و پاسخ آن 333
مشابهت حرکت کمی و حرکت جوهری 338
آیا مقوله برای حرکت جنس است ؟ 345
سیری کلی به مطالب فصل 22 347
متحرک در هر آنی فردی از مقوله را دارد 351
متن اسفار ، فصل22 357
فصل ( 23 )
حرکت در چه مقولاتی واقع میشود و در چه مقولاتی واقع نمیشود
نسبت حرکت با مقوله فعل و انفعال 369
نظر بدیع علامه طباطبائی در " حرکت در حرکت " 371
فعل و انفعال مقوله نیستند 375
براهین امتناع حرکت در حرکت 377
حرکت مرکب در اعراض 380
نظر استاد در " حرکت در حرکت " 383
عدم وقوع حرکت در مقوله متی ، جده و اضافه 385
تقابل حرکت و سکون 387
نظریه متکلمین درباره سکون 388
آیا سکون حظی از وجود دارد 391
متن اسفار ، فصل 23 395
فصل ( 24 )
تحقیق در وقوع حرکت در پنج مقوله : این ، وضع ، کیف ، کم و جوهر مغایرت حرکت وضعی و حرکت انتقالی 404
حرکت وضعی در اجسام دارای مکان 406
رابطه حرکت و تکامل 408
حرکت اشتدادی ، اشتداد چه چیز است ؟ 413
نسبت حرکت با اشتداد و تکامل 415
تبیین تکامل در پدیدههای طبیعی 317
تکامل در حرکت اینی و وضعی 418
وحدت مقوله در حرکت اشتدادی 419
موضوع حرکت و وحدت و استمرار آن 422
آیا حرکت توسطی از لوازم حرکت قطعی است ؟ 423
نحوه وجود " مقوله " در حرکت 426
نفس غیر از مزاج است 429
اشتداد و تکامل به دو معنی 432
لازمه حرکت اشتدادی انقلاب ذاتی است 437
اجتماع اضداد در حرکت 440
برهان شیخ بر امتناع حرکت جوهریه 443
اشکال مرحوم آخوند به برهان شیخ 445
جهت نیاز حرکت جوهری به موضوع ، حدوث آن است 451
پاسخ به اشکالات وقوع حرکت جوهریه 453
جواب نقضی مرحوم آخوند در باب موضوع حرکت جوهریه 454
جمع اقوال مختلف در باب موضوع حرکت جوهریه 457
عجز شیخ از تشخیص موضوع در حرکت کمی 460
اثبات هیولی از طریق فصل و وصل 466
اشکال بر برهان فصل و وصل 467
متن اسفار ، فصل 24 471
مؤخره : بحثی در ترتیب و تنظیم مباحث اسفار 485
++++++++++++
فهرست مطالب جلد۲:
فصل ( 25 )
تحقیق در حرکت کمیه
قسمت ( 1 ) : موضوع در حرکت کمیه 11
جهت نیاز حرکت به موضوع 13
اصالت وجود ، مصحح وحدت حرکت است 14
حل مسأله موضوع حرکت با اصالت وجود 15
تلاش غیر لازم در اثبات موضوع در حرکت کمیه 18
قسمت ( 2 ) : رابطه ماده و صورت 22
رابطه ماده و صورت با جنس و فصل 23
آیا جوهر مرکب از دو جوهر ، استقلال دارد ؟ 24
کل یا دارای اجزای طولی است و یا عرضی 25
نسبت جسم با روح 29
شیئیه الشیء بصورته لابمادته 30
خلاصه بحث 32
قسمت ( 3 ) : بقای موضوع در حرکت 34
تبعیت احکام ماده از احکام صورت 35
رابطه ماده با جنس ، و صورت با فصل 36
معنای بشرط لائیت و لابشرطیت 38
بقای هیولی به بقای فصل اخیر 41
ثبات موضوع با مثال افلاطونی 43
بقای موضوع به عقل مجرد و مثالی 44
قسمت ( 4 ) : ادامه بحث درباره بقای موضوع 45
اشارهای به مبحث تشخص 45
بقای شخص در عین ثبات مشخصاتش 47
مشابهت موضوع در حرکت عرضی و حرکت جوهری 48
بینیازی حرکت جوهریه از موضوع 50
نسبت حرکت جوهری به حرکت عرضی 53
حرکت جوهری ، روح حرکت عرضی است 54
انسان دارای دو طبیعت است 56
فرق دو طبیعت موجود در انسان 59
عدم خستگی در آخرت 60
توجیه و تعلیل خستگی و رعشه 61
دو اعتبار حرکت قطعی و توسطی در حرکت جوهری 62
قسمت ( 5 ) : رابطه نفس و طبیعت 63
نحوه تسخیر نفس در طبیعت 63
فاعلیت بالتسخیر 65
تفکیک میان قوای مادی بدن 67
رابطه حرکات طبعی بدن و نفس 68
متن اسفار ، فصل 25 71
فصل ( 26 )
برهان بر وقوع حرکت جوهری
قسمت ( 1 ) : برهان بر وقوع حرکت جوهری 81
طبیعت ، علت مباشر حرکات عرضی نیست 82
اشکال حاجی به علت نبودن طبیعت برای حرکات عرضی 85
رابطه طبیعت با اعراض خود 85
قسمت ( 2 ) : ادامه براهین حرکت در جوهر 88
برهان اول 88
برهان دوم 89
برهان سوم 90
مناط تشخص نزد قدما 90
مناط تشخص از نظر مرحوم آخوند 91
تفاوت جزئیت و تشخص 92
بررسی برهان دوم حرکت جوهری 93
کیفیت ارتباط جوهر و عرض 94
سیر تفکر فلسفی غرب درباره جوهر و عرض 95
سرنوشت مقولات عشر بعد از ارسطو 97
نفی دو گانگی جوهر و عرض در بیان آخوند 99
اجمالی از براهینی دیگر بر حرکت جوهری 101
قسمت ( 3 ) : ادامه براهین حرکت در جوهر 104
بیان شیخ در علت معده بودن طبیعت برای آثار خود 104
برهان چهارم : از راه عدم امکان تبادل صور برای ماده 106
اقسام تغییرات جوهری 106
مراتب طولی انواع موجود در طبیعت 107
اثبات حرکت جوهریه از طریق کون و فساد 109
بیان مرحوم علامه طباطبائی در این برهان 110
فرق میان مرحوم آخوند با بیان علامه طباطبائی 111
برهان پنجم : از راه زمان 111
برهان ششم : از طریق اصل غائیت 113
ایراد بر نظریه شوق ماده به صورت و پاسخ آن 115
بیان تمثیلی در حافظ وحدت نظام متصرم طبیعت 116
متن اسفار ، فصل 26 119
فصل ( 27 )
طرح اشکال و پاسخ آن و تأکید بر حرکت در جوهر
بیان مجدد اشکال شیخ بر حرکت جوهری 125
طرح این اشکال به دو بیان 127
جواب اشکال 128
حافظ وحدت در حرکت جوهریه 131
دلیل دیگری در رد حرکت جوهریه 132
متن اسفار ، فصل 135 27
فصل ( 28 )
تأکید بر حرکت در جوهر که مقوم اجرام آسمانی و زمینی است
وجود ، تجدد بالذات دارد 144
در حرکت ، چه چیزی از قوه به فعل میرسد ؟ 149
استدلال صدرا بر حرکت جوهری به آیات قرآن 150
نقل اقوال حکما در حرکت جوهری 153
متن اسفار ، فصل 155 28
فصل ( 29 )
اتم حرکات عرضی ، حرکت وضعی مستدیره است
حرکت مستدیره اقدم حرکات است 166
توقف حرکت کمی بر حرکت اینی 166
توقف حرکت کیفی بر أینی ، و مکانی بر وضعی 169
تخلل سکون در حرکات راجعه 170
زمان عمومی عالم 171
بررسی بیان مرحوم آخوند 172
اتمیت و اشرفیت حرکت وضعی 173
متن اسفار ، فصل 29 175
فصل ( 30 )
اثبات حقیقت زمان و بیان ماهیت آن
قسمت ( 1 ) : اثبات حقیقت زمان 181
آراء و عقاید درباره زمان 182
براهین وجود زمان :
برهان وجود زمان بر طریقه طبیعیین 184
کشش حرکت به تبع کشش مسافت 185
کشش زمانی حرکت 186
آیا به تعداد حرکات ، زمان داریم ؟ 188
نظر مرحوم آخوند در تعدد حرکات و زمان 189
برهان بر طریقه الهیین 190
قسمت ( 2 ) : براهین وجود زمان
تقریر استاد از برهان بر طریقه الهیین 194
تقریر قدما از برهان مذکور 196
تفاوت تقریر اول با بیان قدما 198
برهان الهیین در اثبات زمان 201
قسمت ( 3 ) : ادامه بحث در برهان بر طریقه الهیین و اثبات فاعل زمان 205
تقدم و تأخرهای قابل اجتماع و غیر قابل اجتماع 206
اعتبار دو جهت ثبات و تجدد در زمان 208
جهت تعدد ، در حرکت ، حقیقی است 209
اعتبار وحدت و کثرت در زمان 210
متن اسفار ، فصل ( 30 ) 212
فصل ( 31 )
غایت قریب زمان و حرکت ، تدریجی الوجود است
قسمت ( 1 ) : فاعل و قابل و غایت در حرکت و زمان 221
دو فاعل برای یک شیء 223
غایت حرکت 225
فرق حرکت طبیعی و حرکت نفس 226
غایت در حرکات افلاک 227
نقد مرحوم آخوند بر مطالب شیخ در " تعلیقات " 228
رفع ابهام از کلام شیخ در غایت حرکات طبیعی 229
غایت حرکات طبیعی 230
ایرادی بر بیان شیخ در غایت نوعی طبیعت 231
قسمت ( 2 ) : غایت در حرکات مختلف 233
غایت در حرکات مستقیم و دوری و وضعی 234
اشواق و تصورات ، غایات حرکات دوری است 235
استدلال مرحوم آخوند بر حرکت جوهریه از کلمات شیخ 236
ایراد بر استدلال آخوند و دفاع از شیخ 237
تغییر اوضاع طبیعت ، دلیل بر حرکت در خود آن است 239
غایت در حرکت 240
غایت در انواع 242
اشکال به بیان شیخ در غایات حرکت 242
منتهی شدن هر تکاملی به کمال 244
طبیعت غایتی ماورای خود دارد 245
نقض دوم مرحوم آخوند بر عبارات " تعلیقات " 246
قسمت ( 3 ) : علت زمان 248
معنای مشخص بودن زمان 249
مسأله زمان مشترک 250
چه وقت میتوان زمان را از مشخصات دانست ؟ 252
وحدت شخصی عالم طبیعت 253
علت و موجد زمان ، نفس است 255
علت مشخصات دیگر طبیعت امری مافوق است 257
قسمت ( 4 ) : علت مشخصات طبیعت امر مفارق است 259
حیز یا مکان طبیعی هر جسم در نزد قدما 260
مشخصات نحوههای وجود اشیاء هستند 261
کیفیت جعل حرکت برای متحرک 263
جوهر و مشخصات آن مجعول به یک جعل هستند 265
متن اسفار ، فصل ( 31 ) 266
فصل ( 32 )
جز باری تعالی هیچ چیز بر ذات زمان و حرکت تقدم ندارد
قسمت ( 1 ) : حدوث عالم ، حدوث زمانی نیست 277
اختلاف فلاسفه و متکلمین در قدم زمانی عالم 277
توضیح درباره عنوان این فصل 280
نقد نظر متکلمین درباره حدوث عالم 281
نظر غزالی در حدوث عالم 282
قسمت ( 2 ) : براهین عدم تقدم چیزی بر زمان 285
براهین حادث ذاتی بودن عالم :
برهان انی 287
برهان لمی بر رد نظر متکلمین 288
بیان آخوند در رد نظریه حدوث زمانی عالم 289
طرح سه فرض در توجیه حدوث زمانی بودن عالم 292
خلط میان امکان ذاتی و استعدادی در برهان حکما 294
امکان ذاتی و استعدادی در کلمات مرحوم آخوند 296
رابطه این فصل با فصل بعد 296
متن اسفار ، فصل ( 32 ) 300
